Kompetencje położnej
Zawód położnej jest zawodem wyjątkowym, wymagającym szczególnych umiejętności i predyspozycji. Praca położnych polega na wykonywaniu świadczeń zdrowotnych, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i podstawowych potrzeb w zakresie świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych oraz rehabilitacyjnych. Pozwala także na samodzielne wykonywanie, bez zlecenia lekarskiego, tych świadczeń pacjentom.
Podstawowym aktem prawnym określającym i regulującym zasady wykonywania zawodu położnej oraz wskazującym na role i kompetencje zawodowe położnych jest ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej.
Wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:
- rozpoznawaniu ciąży, sprawowaniu opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej, a także prowadzeniu w określonym zakresie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej;
- kierowaniu na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka;
- prowadzeniu porodu fizjologicznego oraz monitorowaniu płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej;
- przyjmowaniu porodów naturalnych, w przypadku konieczności także z nacięciem krocza, a w przypadkach nagłych także porodu z położenia miednicowego;
- podejmowaniu koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym ręcznego wydobycia łożyska, a w razie potrzeby ręcznego zbadania macicy;
- sprawowaniu opieki nad matką i noworodkiem oraz monitorowaniu przebiegu okresu poporodowego;
- badaniu noworodków i opiece nad nimi oraz podejmowaniu w razie potrzeby wszelkich niezbędnych działań, w tym natychmiastowej reanimacji;
- realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;
- samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych;
- profilaktyce chorób kobiecych i patologii położniczych;
- rozpoznawaniu u matki lub dziecka objawów nieprawidłowości wymagających skierowania do lekarza;
- sprawowaniu opieki położniczo-ginekologicznej nad kobietą;
- prowadzeniu działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie:
- przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa,
- przygotowywania do rodzicielstwa oraz pełnego przygotowania do urodzenia dziecka, łącznie z poradnictwem na temat higieny i żywienia.
Ponadto położne otrzymały nowe uprawnienia zawodowe. Przykładem tych kompetencji zawodowych są:
- ordynowanie leków i wyrobów medycznych - związanych z wystawianiem recept ( w tym również e-recepty) na leki - samodzielnie lub w ramach kontynuacji, wystawianie zleceń i recept na wyroby medyczne oraz skierowań na określone badania diagnostyczne, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
- przeprowadzanie kompleksowych badań fizykalnych,
- umożliwienie położnym samodzielnego prowadzenia ciąży fizjologicznej.